Het zijn bijzondere tijden, nooit eerder hadden we zo’n langdurige crisis met zo weinig uitzicht op verbetering. Traditioneel denken en handelen helpt dan niet, daar is meer voor nodig. Creativiteit, ‘outside the box ‘ denken en vooral moed. Nederland heeft iets wat maar weinig landen hebben. Een geweldige pensioenreserve van 1000 miljard euro. ‘Handen af van de pensioenfondsen’, hoor ik u zeggen, ‘er is in het verleden al genoeg gerommeld met ons pensioengeld.’ Daar heeft u volkomen gelijk in, handen af van de pensioenpot. Dus niet met ons pensioengeld risicovolle hypotheken van de banken overnemen.
Nederland zit op een pot geld
Nederland zou met zo’n voorheffing op de pensioenen 237 miljard euro uit de pensioenreserves kunnen halen zonder dat de pensioenfondsen daar nadelen van ondervinden. Over die 237 miljard moet de overheid wél jaarlijks de geldende rente als vergoeding aan de pensioenfondsen betalen. De rente over de staatsschuld, zo’n 10,3 miljard euro per jaar, moet de overheid nu immers ook aan de kapitaalmarkt betalen. Onze staatsschuld is op dit moment 424 miljard. Als percentage van het bbp is dat gestegen tot 70,6 procent. We hebben dus die 237 miljard euro aan belastingvoorheffing. Daarbij tellen we ook nog de 27 miljard euro op aan goudreserves, ruim 600 ton. Het is dood kapitaal waar we niets mee doen. In het verleden hebben we dat immers ook gedaan, goud verkocht. In 1990 was de Nederlandse goudvoorraad nog 1.740 ton. In 1992 verkochten we 400 ton, in 1996 opnieuw 300 ton en in 1999 nog eens 400 ton. Dus waarom niet in deze ergste financiële crisis ooit, die 600 ton verkopen. Had de overheid trouwens al lang moeten doen. Scheelt sowieso 27 miljard euro aan bezuinigingen.
Als we de belastingvoorheffing van 237 en de geschatte opbrengst van de goudvoorraad optellen komen we aan 264 miljard euro die we zomaar van de staatsschuld van 424 miljard kunnen aftrekken. Blijft over een staatsschuld van 160 miljard euro. Dat is nog maar 26,6 procent van het bbp. Ter vergelijking: Duitsland heeft een staatsschuld van 83,2 procent. Op Luxemburg na, met een percentage van 16,4 procent, zou Nederland de laagste staatsschuld van de eurozone hebben. Natuurlijk gaat Nederland de jaarlijkse belastinginkomsten uit de pensioenreserves op lange termijn missen, maar dat nadeel weegt in het geheel niet op tegen de voordelen van een voorheffing nu, om de economie weer op gang te krijgen. De Nederlandse overheid moet tussen 2013 en 2016 aflossingen op de staatsschuld betalen, zo’n 96,6 miljard euro. Dat is gemiddeld 24,1 miljard per jaar. Wanneer we de staatsschuld in één klap met 264 miljard aflossen, is het jaarlijks af te lossen bedrag per jaar nog maar 9 miljard. We besparen dus per jaar 15 miljard euro aan aflossingen!
Huizenmarkt is de motor van de economie
Stel dat we van die 15 miljard euro per jaar 10 miljard afhalen om daarmee de economie te stimuleren. Bijvoorbeeld via de bouw of de infrastructuur. Dat zijn investeringen die niet wegvloeien naar het buitenland en die een vliegwieleffect hebben. Voor 10 miljard euro kunnen, via een renteloze lening, coöperaties 5.500 huurwoningen per jaar bouwen. Wanneer je dat 4 jaar lang doet hebben we in 2016 er 22.000 woningen bij. Voldoende om de bouwsector weer vlot te trekken. De Nederlandse economie kromp in 2012 met 0,9 procent. Daarvan nam de bouw met 0,44 procent bijna 50 procent voor zijn rekening (Bron: Bouwend Nederland). Wanneer er weer huizen gebouwd worden, komt de rest van de economie ook weer op gang. Mensen gaan dan verhuizen en iedereen profiteert daarvan. Van de vloerenlegger tot de meubelhandel en alles wat daar tussen zit. En dan houden we nog 5 miljard per jaar over voor andere dingen, zoals bijvoorbeeld het verder aflossen van de staatsschuld.
Dit is geen fantasieverhaal. Wel zijn er talloze varianten te bedenken hoe zo’n belastingvoorheffing in te vullen en de voordelen daarvan te investeren in de Nederlandse economie. De huizenmarkt is slechts een voorbeeld. Belangrijk is dat onze politici hun nek durven uit te steken. Het zijn barre tijden, die vragen om onorthodoxe oplossingen. Creativiteit en crisismanagement zijn dan geboden. Nederland is op zich een rijk land, maar we moeten onze rijkdom wel op een slimme manier gebruiken en onze sterke kanten volledig benutten. Dan bloeit de economie weer en wordt Nederland het best presterende land van Europa. Weg grauwsluier, weg asociale bezuinigingen. We krijgen weer lucht en vertrouwen.